MERSİN ŞEHİR EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ
EMZİRME DESTEK POLİKLİNİĞİ
Emzirme Destek Polikliniğimiz; sağlıklı anne ve bebekler için annede özgüven oluşturarak doğru teknikle ve yeterli süre bebeğini emzirmesini sağlamak, sütü kesilmiş annenin tekrar sütünün gelmesine yardımcı olmak (relaktasyon), ilk 6 ay sadece anne sütü, 2 yaş ve ötesine kadar da tamamlayıcı beslenmeyle beraber emzirmeyi sürdürmelerini sağlamak için hizmet vermektedir.
Anne ve bebeklerin emzirme sürecinde yaşadıkları sorunlara yönelik çözüm önerilerinde bulunulur. Anneye destek ve özgüven verilir. Gerekli bütün teknik ve uygulamalar anneye de uygulatılarak öğretilir. Bebeğin durumuna göre kontrol zamanı belirlenir. Takip ve bilgiler kayıt edilir. Anneye poliklinikten ayrılırken broşür, bilgi notu ve bize ulaşabilecekleri iletişim numaraları verilir.Sağlıkla ilgili sorunlarında poliklinik doktorumuz tarafından muayenesi gerçekleştirilir.
POLİKLİNİĞİMİZE BAŞVURAN HASTA PROFİLLERİ;
***Bebeğinde meme reddi yaşayan anneler
***Yenidoğan uzmanı ve/veya çocuk uzmanlarının yönlendireceği hastalar
***Kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarının yönlendirdiği hastalar,
***Emzirme ile ilgili sorun yaşayan hastalar,
***Bebeğin emmesinde sorun olmayıp annede meme ucu çatlak ve yarası olanlar
***VA’lığı haftasına göre normalden az olan bebek ve anneleri,
***Anne sütü az olan veya az olduğunu düşünen anneler,
***Bebeğe anne sütü muadili veren anneler,
***Bebeğe emzik ve biberon veren anneler,
***Önceki bebeğinde emzirme sorunu yaşayan ve/veya yeterli süre emziremeyen anneler,
***Evlat edinmiş ve edindiği bebeği emzirmek isteyen anneler,
***32. Haftadan sonraki gebelere anne sütü ve emzirme eğitimi verilir.
.
SIK SORULAN SORULAR
****ANNE SÜTÜNÜN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
1 Bebeğin memeden alacağı ilk besine “ilk süt”, “ağız sütü” ya da “kolostrum” denir.
2 “İlk süt” ün görüntüsü anneden anneye değişir, ancak genellikle sarı renkte ve kıvamlıdır.
Bu “ilk süt” özel olarak çok besleyicidir ve bebeği pek çok hastalıktan korur bebeğinizin ilk aşısıdır.
3 “İlk süt” ün miktarı az olmasına karşın, ilk günlerde bebeğin beslenmesi ve bağırsaklarının iyi çalışması için yeterlidir.
4 Önemli olan annenin doğumdan sonra en kısa zamanda hemen emzirmeye başlamasıdır.
5 Sık aralıklarla emzirerek bebeğin bu “ilk süt” ü mümkün olduğunca çok almasına çalışılmalıdır.
6 İlk günlerde sık emzirme daha sulu ve bol olan “olgun” süt yapımını hızlandırır.
7 Bazı bebekler yeni doğduklarında çok uyur ve yeterince sık ememezler. Böyle bebekler ilk günlerde 2-3 saat sonunda uyanmamışlarsa annelerine verilmeli, gerekiyorsa yanağını sıvazlayarak,bezini açarak emzirmek için uyandırılmalıdır.
****DOĞUMDAN SONRA BEBEĞE ŞEKERLİ SU VERİLMELİ Mİ?
1 Bebeğin doğumdan hemen sonra alması gerekli olan besin sadece anne sütüdür.
2 Şekerli su verilerek ağız sütün alınması engellenecek ve bebeğin başta enfeksiyonlar olmak üzere çeşitli hastalıklara yakalanma riski artacaktır. Bebeğin bırakın şekerli suya, suya bile ihtiyacı yoktur. Anne sütü hava ne kadar sıcak olursa olsun bebeğin ihtiyacı olan suyu da içerir. Onun tek ihtiyacı İLK 6 AY SADECE kendi annesinin sütüdür.
****BEBEK NASIL EMER?
1 Eğer bebek memeye uygun biçimde yerleştirilmezse iyi ememez ve annenin meme başları yara olup acıyabilir.
2 Bebeğin iyi emmesi için ağzıyla yalnız meme ucunu değil, etrafındaki kahverengi alanı da kavraması gerekir.
3 Bebek memeye yaklaştırılırken, ağız mümkün olduğunca açık olmalı ve çene memeye dayanmalıdır.
4 Bebeğin ağzını iyice açması için anne meme ucunu bebeğin alt ve üst dudaklarına değdirmelidir.
5 Ağız içinde yalnız meme ucu değil meme ucunun çevresi de bulunmalıdır.
6 Eğer bebek memeyi doğru olarak kavramışsa her emme işlemi sırasında çenesinin, hareket ettiği görülür.
7 Bebek sürekli emmez. Kuvvetli emme hareketlerinden sonra kısa dinlenme aralıkları olur.
8 Emerken şapırdatma sesi duyulması ya da yanakların içeri çekilmesi genellikle bebeğin yalnızca meme ucunu emdiğini ve ağzıyla yeterince meme dokusunu kavramamış olduğunu gösterir.
****ANNE KENDİ SÜTÜNÜN BEBEĞİ İÇİN YETERLİ OLDUĞUNU NASIL ANLAYABİLİR?
1 Her anne, sütünün bebeği için yeterli olduğundan emin olmak ister. Bebeği çok ağlıyorsa, az uyuyorsa, huzursuzsa, anne sütünün yeterli olmadığını düşünür ve kaygılanır.
2 Oysa bu belirtiler başka nedenlerden de kaynaklanabilir.
3Böyle durumlarda anneler çoğu kez bu konuda bilgili bir kişiye danışmadan ek mamalar vermeye başlarlar. Böylece anne sütü ile beslenmeden uzaklaşılır.
4 Sağlıklı her anne, doğru bir şekilde emziriyorsa, ilk haftalarda sık ve geceleri de emziriyorsa, yeterli sıvı alıyorsa, bebeği için yeterli süt üretebilir.
5 Anne sütü geçici olarak azalabilir.
6 Bebek günde 6-8 kez idrar yapıyorsa (Açık sarı renkte), ilk 6 ay boyunca ağırlığı ayda en az
500 gr ya da haftada 150-200 g artıyorsa, annenin sütü yeterlidir.
7 Yenidoğan bebek ilk hafta kilo kaybeder. 7-10 günlük olduğunda doğum kilosuna ulaşması beklenir.
****BEBEĞİN DOĞRU POZİSYONDA EMDİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
1 Ağzı geniş açık olmalı
2 Bebeğin çenesi memeye dayanmalı
3 Alt dudağı dışa doğru kıvrılmış olmalı
4 Meme olabildiğince ağzı doldurmuş olmalı (sadece meme ucunu değil, meme ucunun etrafındaki kahverengi bölgenin çoğunu da ağzına almış olmalı)
****BEBEĞE EMZİRMENİN YANINDA SU YA DA BAŞKA BESİNLER VERİLMELİ Mİ?
1 Bebeklerin ilk 6 ay sadece ve sadece, su ya da başka içecekler ya da başka besinler olmaksızın kendi annelerinin sütüne ihtiyaçları vardır.
2 Ek besinlere 6. aydan sonra başlanmalıdır.
****ETKİLİ EMMENİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Etkili Emme Sonucunda;
Meme başı sağlıklı görünümdedir.
Emzirme sonunda göğüs yumuşar.
Emzirme anne için rahat ve zevklidir.
Bebek memeyi kendisi bırakır.
Bebeğin sütü yutuşu duyulabilir veya görülebilir.
****ELLE SÜT SAĞMA NASIL YAPILIR?
1. Sağma işlemine geçmeden önce eller sabunla iyice yıkanır.
2. Rahat bir yere oturduktan sonra parmak uçları ile yumuşak bir biçimde memeye dıştan içe, meme başının etrafındaki kahverengi bölgeye doğru masaj yapılır. Önceden ısıtılmış bir havlu memenin üzerine konulursa sütün akışı kolaylaşacaktır.
3. Meme, başparmak üstte, diğer parmaklar altta kalacak biçimde tutulur (1). Eğer meme büyükse bir el memenin üstüne, diğer el memenin altına gelecek şekilde tutulmalıdır. Hedef bölge meme başının etrafındaki kahverengi bölgenin gerisinde kalan alandır. Bazen süt dolu memede süt havuzcukları elle hissedilebilir. Süt havuzcuklarının bulunduğu bu alanın elle basınç yapılarak sağılması gerekir. Süt sağılması için baş ve diğer parmaklar yavaşça içe, göğüs duvarına doğru (2) ve ardından birbirine doğru bastırılır (3). Bastırma işlemi, el göğüs duvarından uzaklaştırılırken devam ettirilir. Bu şekilde süt meme başına doğru itilir. Süt sağma işlemi sırasında acı hissedilmemesi gerekir, acı oluyorsa uygulanan teknik hatalıdır. İşlem tekrarlandıktan sonra süt akmaya başlar. Sağma hareketi ritmik bir şekilde tekrarlanmalıdır.
****BEBEK AĞLADIĞI DURUMLARDA ÖNERİLER NE OLABİLİR?
1 Bebek memeye iyi yerleştirilmeli,
2Fazla süt varsa her öğünde tek bir meme emzirilmeli,
3 Bebek memeyi bırakana kadar emzirilmeli,
4 Kafeinli içecekler azaltılmalı (kahve, kola gibi),
5 Sigara içilmemeli,
6Alerji ya da gaz yapabilecek yiyecekler bir süre kesilmeli,
7 Pratik yardım (tutma, okşama, gaz çıkarma) yapılmalı,
8 Bebek kucağa alınmalı,
9 Bebeğin sırtı sıvazlanmalı,
10 Bebeğin karnı hafifçe okşanmalı, masaj yapılmalı,
11 Anne bebeği kendine yakın tutmalı
****EMZİREN ANNE NASIL BESLENLENMELİ?
1 Emziren annelerin çok yorulmaması ve uykusuz kalmaması önemlidir.
2 Her besin grubunu içeren yeterli ve dengeli bir diyet, emziren anne için yeterli olacaktır.
3 Özellikle emzirdikten sonra sıvı ihtiyacı artacağından, anne susayacaktır.
4 Emziren annelerin başta su olmak üzere kafein içermeyen, asitli olmayan içecekler, mevsimine uygun taze meyvelerden hazırlanmış meyve suları, süt, ayran vb. ile sıvı ihtiyaçlarının karşılanması gerekir.
5 Annenin süt üretimi için ek 500 kaloriye daha ihtiyacı vardır. Bunu karşılayacak mevsimine uygun bol taze sebze, meyve içeren yeterli ve dengeli bir diyet uygun olacaktır.
****SÜT YAPIMININ DEVAMLILIĞI NASIL SAĞLANIR?
1 Emzirmede bebeğin ağzı annenin meme ucu çevresini renkli kısmı sıkıştırır, ezer.
2 Bu baskı ile uyarılan sinirler beyinde prolaktin yapımı ile görevli olan bölgeye haber götürürler.
3 Bu haberler prolaktin salgılanması için emir olur.
4 Ne kadar çok haber iletilirse, o kadar çok prolaktin yapılır.
5 Prolaktin nedeniyle “Fazla Emme Fazla Süt Yapar”
6 Özellikle geceleri daha fazla prolaktin yapılır.
7 Prolaktin ayrıca annenin bebeğini emzirmek için gece uyansa bile yorgun olmamasını sağlar.
****SAĞILMIŞ SÜT NASIL SAKLANIR?
1 Temizliğe dikkat edilerek sağılan anne sütü; oda sıcaklığında 3 saat, buzdolabı rafında (+4 derecede) 3 gün ve derin dondurucuda (-18 derecenin altında) 3 aya kadar saklanabilir. Ayrıca uygun kaplarda veya poşetlerde saklanmalıdır.
2 Sütün saklanması özellikle çalışan anneler için yararlıdır.
3 Annenin evde olmadığı saatlerde bu süt verilir.
4 Anne iş yerinde de sütünü sağarak evine getirebilir, böylece evden uzakta olduğu sırada sütün memeden boşa akması önlenmiş olur.
****SAĞILMIŞ SÜT BEBEĞE NASIL VERİLİR?
1 Derin dondurucudan çıkarılan dondurulmuş anne sütü öncelikle direk oda ısısında değil buzdolabının içinde çözdürülmelidir.
2 İçinde anne sütü olan kap, sıcak su dolu başka bir kabın içine konarak çözünmüş sütün ılınması sağlanıp, bebeğe verilmelidir.
3 Sağılan anne sütünün biberon yerine kaşık veya geniş ağızlı bir bardak ya da fincanla verilmesi daha uygundur.
4 Biberon verilmesi bebeğin anne memesini reddetmesine, bocalamasına neden olur. Biberon emziğine alışan bir bebek, memeyi iyi kavrama alışkanlığını da kaybedebilir ve meme yerine meme ucunu emmeye çalışır.
5 Bu da meme çatlaklarına ve en önemlisi bebeğin yeterince anne sütü alamamasına yol açmaktadır.
6 Küçük bebekler bile dillerini kullanarak, adeta kedi gibi yalanarak küçük bir bardaktan süt içebilirler.
İLETİŞİM ADRESİ:
MERSİN ŞEHİR EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ
T3 KULE C BLOK KAT:1
TELEFON NUMARASI:(0324)2251000-3129
EKİBİMİZ:
Çocuk Sağlığı ve hastalıkları Anabilim Dalı Eğitim Görevlisi
Prof.Dr.Şanlıay ŞAHİN
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr.Tuba IRK
Emzirme Danışmanı
Ebe Songül ÇİÇEK
Emzirme Danışmanı
Hemşire Şerefnur KURŞUN